De afgelopen dagen is het land weer in de greep van wat de media boerenprotesten noemen. De veeteeltboeren zijn niet blij met eiwitregels in het veevoer en grijp
Het is een treurige lijst. De FDF gijzelde in 2019 een agent. Ze gijzelden met groot materieel de volksvertegenwoordiging van Groningen, trokken de deur van het Provinciehuis af en brachten de Statenleden in gevaar, en veroorzaakten heel veel angst voor lijf en leden. Ze reden een hek omver en doodden daarmee bijna een omstander.
Op de beroemde 18 december kwamen ze met groot materieel naar het mediapark in HIlversum, Schiphol, blokkeerden ze vele wegen en waren ze bij het Binnenhof. Bewust of niet, dat is het draaiboek van een staatsgreep-oefening. Die werkte, de Politie kon of wilde geen tegengas geven.
Na de succesvolle 18 december is geprobeerd de voedselvoorziening plat te leggen. Dit veroorzaakte natuurlijk grote zorgen onder de bevolking. Verder zijn meerdere keren met groot materieel het Binnenhof aangedaan, ook Schiphol, snelwegen geblokkeerd, bedrijven "bezocht" en als "activisten" gearresteerd worden "bezoekt" een massa met groot materieel de politie. Dreigementen worden routineus gemaakt.
En dan: Tientallen doodsbedreigingen aan politici. Lekker bezig, jongens. En homohaat, en ongelukkig gebruik van een Auschwitzvergelijking deed de eerste voorzitter opstappen. Een bejaarde burger werd klemgereden door tractoren. Deze politici kunnen zich alvast ook zorgen gaan maken, ze staan met naam en adres op een lijst die in FDF-kringen rondgaat.
Toenmalige leider Arjen Schuiling zei in dit nogal opruiende interview "Als iemand van ons wordt opgepakt, haal ons. Wij bepalen".
En nu is er de "juli-golf". Overal verschijnen de massa's tractoren. De minister is alweer als een pudding in elkaar gezakt en gaat kijken of ze ze hun zin kan geven. Een gotspe in een democratie, maar burgerlijke christenen zijn niet altijd de meest betrouwbare hoeders van de rechtstaat, zo weten kenners van de geschiedenis.
Ideologie?
Het is geen prettig verhaal. De ideologie overlapt in ieder geval met discriminerend rechts, zie ook de trotse Confederate vlaggen die alsmaar terugkomen. En met "Defence Force" (geen hondenfluitje maar een waldhoorn richting extreem-rechtse knokploeg), "bezetten", "Baudet en Wilders aan de macht", NSB-leuzen en "burgeroorlog" lijkt het toch wel erg op revolutionair gedachtegoed. Een gedachtengoed dat ook de parlementaire extreem-rechtse bewegingen kenmerkt.
Baudet en Wilders zijn regelmatig te zien bij de protesten, moedigen deze aan en steunen ze. Coördinatie kan gevoeglijk worden aangenomen. Er is ook samenwerking met het agrarische grootbedrijf, zie de nieuwe trekkers. Poetin kan met zijn centen en social media-leger ook niet ver weg zijn, zou je dan denken.
Er is een heldere organisatie, met bestuur en "strijders". Dat moet ook wel want het betreft uiterst complexe en grote acties. Het is ook een geüniformeerde organisatie, met wapens in het logo en op straat, en die dus wel erg op een weerkorps lijkt. Daarmee zitten we toch ook wel ruim in het aandachtsgebied van terrorismewetgeving: geweld en dreiging, gericht op politieke besluitvorming, met brede angst tot gevolg.
Het effect is voorlopig het laatste, onder druk van de FDF viel eind 2019 het provinciebestuur van Noord-Brabant, dat daarna vervangen werd door de FvD van de openlijk fascistische Thierry Baudet. Dat daar niet meer ophef over is zal wel een voorbeeld zijn van een waarheid die zo verschrikkelijk is dat hij niet in de hersens wordt toegelaten, dus doen we maar alsof het normaal is.
In ieder geval is mijn Twitter-avatar alvast wat anoniemer, en de komende dagen ben ik niet vaak op mijn vakantieadres. Milieuridder Vollenbroek werd al 'uitgenodigd voor een gesprek' door 150 tractoren en FDF'ers die 'even kwamen praten'. Het strekt Vollenbroek tot eer dat hij kalm bleef (leek te blijven) maar ook dit is natuurlijk heel bekoelend voor critici van de FDF. Ikzelf ben wel degelijk bang, maar schrijf dit artikel toch om niet nog banger hoeven te worden.
In de afgelopen dagen zwelt het koor aan om geen uitzondering te maken voor vliegen bij het handhaven van de 1,5m afstandsregel in Nederland. Waarom moet je tijdens een concert wel anderhalve meter afstand houden en in een Airbus niet? Het antwoord is: om een paar heel goede redenen.
Het moge duidelijk zijn dat de luchtvaartbranche veel in de melk te brokkelen heeft in Den Haag. De politiek is trots op onze KLM en de rol van Schiphol als "aviation hub". Dat uit zich ook in wederzijdse goede banden en uitruil van personeel volgens het draaideurmodel, die traditioneel relatief vaak CDA-politici betreft. Een arts van KLM mocht in januari ook aanschuiven bij een OMT-overleg. En we kennen allemaal de toch echt ongewoon gulle voorwaarden die KLM gegund kreeg toen het bedrijf door de Coronacrisis dreigde om te gaan vallen.
Nu op Schiphol mensen dicht op elkaar moeten staan bij de security check grijpt de politie niet in. Ook dat duidt op een voorkeurspositie, die in dit geval onbegrijpelijk is. Desnoods laten ze de mensen buiten in de rij staan. Maar die goede relaties hoeven geen verklaring te zijn voor het toestaan van schouder-aan-schouder zitten in vliegtuigen door de politiek. Die verklaringen liggen ergens anders.
Er is ook een fundamenteel misverstand over gevaar. Momenteel is het gevaar dat een gezond mens aan Covid-19 sterft door te gaan vliegen (of naar de bios te gaan) heel laag. De regels zijn er om de pandemie af te remmen, niet om individuele risico's tot nul te reduceren. En gegeven het bovenstaande is vliegen, zelfs als er een risico is voor de passagiers, geen serieus risico voor het bestrijden van de pandemie. Als er wat mis gaat pik je dat met bron- en contactonderzoek op, of eventueel door een quarantaine of het tijdelijk stopzetten van een route.
De EASA heeft richtlijnen opgesteld over veilig vliegen. Deze vragen de vervoerders te proberen een stoel of rij tussen de passagiers vrij te houden. Dat is zinvol, maar een volle 1,5m afstand betekent dat 80%-90% van de stoelen leeg blijft. Nee dus. Als de epidemie weer flink gaat opleven, dan waarschijnlijk in het najaar, zouden strengere regels wel noodzakelijk kunnen zijn.
Kortom, het lijkt er op dat de maskerplicht en screening vooraf, plus de mogelijkheid achteraf aan contactonderzoek te doen, voldoende bescherming bieden voor de maatschappij van 200 mensen urenlang in een metalen buis duwen. Een dergelijke behandeling van culturele activiteiten is ook denkbaar, maar zou in Nederland niet geaccepteerd worden. En dat bewijst het verschil: vliegen is gewoon heel belangrijk en dus mogen de regels ook wel wat anders.
Disclaimer: uw dienaar vliegt (vloog) regelmatig. En hij maakt al minstens 2 decennia veel lawaai over de noodzaak gewoon de subsidies op vliegen op te heffen, om te beginnen door een CO2-heffing van bijvoorbeeld 100 euro per ton CO2 op te leggen. Tot die regeling er is compenseert hij de CO2 zelf dubbel. Maar de vervuiling van de sector maakt vliegen niet onbelangrijk.
Mick Blok deed ervaring op als ondernemer, vader, strategy consultant en mensenrechtenactivist bij o.a. INSEAD, McKinsey, Morgan Stanley, AndersWinst, Kpito, GroenLinks en BIJ1.